Đền Cùng Giếng Ngọc và câu chuyện sự tích nổi tiếng Bắc Ninh

Khi du lịch Miền Bắc và đến Bắc Ninh, khi ghé thăm làng Diễm, du khách sẽ bị cuốn hút bởi cảnh làng quê đặc trưng của vùng Bắc Bộ, với hình ảnh cây đa, giếng nước, mái đình, con sông nhỏ và những cánh đồng bát ngát. Không chỉ vậy, làng Diễm còn nổi danh với món bánh khúc trứ danh đã được giới thiệu ra toàn thế giới. Đặc biệt, làng Diễm còn có nét đẹp bí ẩn và lôi cuốn với đền Cùng và giếng Ngọc.

Địa điểm tâm linh Đền Cùng Giếng Ngọc

Đền Cùng Giếng Ngọc từ lâu đã nổi tiếng với dòng nước ngọt lành, gắn liền với những câu chuyện ly kỳ về "ông cá thần", và là điểm tham quan thú vị cho du khách khi ghé thăm quê hương Quan họ. Bước qua cổng tam quan phủ rêu phong của Đền Cùng, ta sẽ thấy một quần thể kiến trúc cổ kính, hài hòa, vừa gần gũi uy nghiêm.

Không gian Đền Cùng Giếng Ngọc thoáng đãng, với nhiều cây cổ thụ xanh mát quanh năm (Ảnh: Sưu tầm)

Không gian tại đây thoáng đãng, với nhiều cây cổ thụ xanh mát quanh năm, mang lại cho du khách cảm giác yên bình và trong lành. Những lớp rêu phong bám trên các gốc cây cổ thụ như một minh chứng cho lịch sử lâu đời của ngôi đền.

Nằm giữa sân Đền Cùng, dưới những tán cây cổ thụ, là giếng Ngọc đã đi vào truyền thuyết. Giếng Ngọc có diện tích khoảng 20 mét vuông, gồm 11 bậc gạch, 4 bậc đá và 1 bậc gỗ lim sát mép giếng. Giếng có hình chữ nhật với hai góc đối diện được bo tròn tạo nên sự mềm mại. Đáy giếng là lớp đá ong tự nhiên sâu khoảng 10m, nước giếng xanh trong, có thể nhìn thấy tận đáy.

Lịch sử lâu đời của Đền Cùng

Không rõ chính xác Đền Cùng Giếng Ngọc có từ khi nào, nhưng theo văn bia ghi lại, sự linh thiêng của đền đã được lưu truyền trong dân gian từ rất lâu, từ thời nhà Tiền Lý, Tiền Lê. Khi quân triều đình thời Lý đánh giặc dọc theo tuyến sông Cầu, họ thường đến đây để cầu đảo và đều được linh ứng, giúp đánh bại quân xâm lược.

Đền Cùng tồn tại lâu đời (Ảnh: Sưu tầm)

Vào thời vua Lý Thần Tông, khi mắc một căn bệnh lạ mà dân gian gọi là "hóa hổ", nhà vua cũng đến Đền Cùng cầu đảo và đã tai qua nạn khỏi. Đến đầu thế kỷ 17, dưới triều vua Bảo Thái, ngôi đền đã được xây dựng quy mô trên những cột đá mà dấu vết vẫn còn lưu lại đến ngày nay. Các triều đại sau đó đều ban sắc phong tặng Mẫu được thờ tại đây.

Dựa trên những thông tin này, có thể phỏng đoán rằng Đền Cùng Giếng Ngọc đã tồn tại hơn 1500 năm.

>>>Xem thêm: Ghé thăm di tích nhà tù Hỏa Lò - Nơi lịch sử sống dậy

Tìm hiểu sự tích về Giếng Ngọc

Theo lời kể của người dân, Giếng Ngọc xưa kia chỉ là một mạch nước nhỏ, nơi các loài chim thường đến uống nước. Nước ở đây trong lành và mát mẻ, thu hút nhiều chim chóc đến uống và dùng chân bới rộng thêm để có nhiều nước hơn. Câu nói "đất lành chim đậu" của người xưa đã được minh chứng qua câu chuyện này, khi người dân thấy chim uống nước, họ cũng thử và nhận ra nước rất ngon, nên đã đào sâu hơn để tạo thành giếng như hiện nay để sử dụng cho sinh hoạt.

Giếng Ngọc - địa điểm tâm linh (Ảnh: Sưu tầm)

Tương truyền, từ rất lâu đã có ba ông cá sinh sống trong giếng này. Khi các ông cá già và qua đời, người dân đã chôn cất và xây lăng mộ ngay sau giếng để tưởng nhớ. Hiện tại, trong giếng vẫn còn ba ông cá sinh sống, và do không ai trong làng biết chính xác ba ông cá này có từ bao giờ, nên người dân tôn kính gọi chúng là thần.

Người làng tin rằng, ba "cụ cá thần" chính là hóa thân của hai nàng công chúa Ngọc Dung và Thủy Tiên cùng một nàng hầu cận. Đền Cùng Giếng Ngọc là nơi thờ cúng hai nàng công chúa triều Lý, những người đã có công lập làng và truyền nghề cho dân làng.

Lắng nghe câu chuyện sự tích nổi tiếng tại Đền Cùng Giếng Ngọc

Hầu hết những ai đến Đền Cùng Giếng Ngọc đều mong muốn nghe câu chuyện về ba ông cá thần này. Ba ông cá có kích thước lớn, đẹp hơn so với cá thông thường, và đã sống lâu năm dưới giếng. Dù giếng Ngọc đã từng bị ngập sâu trong những trận lũ lụt, khiến nhiều loài cá và rùa không thể tồn tại, nhưng ba ông cá thần vẫn sống sót và không rời đi. Câu chuyện này được truyền tai qua nhiều thế hệ, càng làm tăng thêm sự huyền bí và linh thiêng của Giếng Ngọc.

Khi đến đền Cùng Giếng Ngọc, du khách thường xin nước để lấy may mắn. Nhiều người tin rằng ba ông cá thần chính là hiện thân của hai công chúa triều Lý Thánh Tông đã hóa thành. Vì thế, người dân luôn tỏ lòng tin tưởng, kính trọng và gìn giữ cụm di tích cũng như Giếng Ngọc. Vào mùa heo may, khi mực nước giếng xuống thấp, du khách còn có thể nhìn thấy ba ông cá thần bơi lội tung tăng dưới nước.

Khi đến đền Cùng Giếng Ngọc, du khách thường xin nước để lấy may mắn (Ảnh: Sưu tầm)

Thực tế, Giếng Ngọc là một giếng nước được người xưa khai thác để phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày. Nhờ mạch nước ngầm từ hai ngọn núi Kim Sơn và Kim Lĩnh, nước tại đền Cùng Giếng Ngọc luôn mát mẻ và trong lành. Tương truyền rằng, nhờ uống nước từ Giếng Ngọc, người dân làng Diềm mới có được giọng hát quan họ vang, rền, uyển chuyển và mê đắm lòng người.

Với sự linh thiêng và những câu chuyện huyền bí được lưu truyền qua nhiều thế hệ, du khách đến Đền Cùng Giếng Ngọc không chỉ để cầu may mắn cho năm mới mà còn mong muốn tự tay lấy nước giếng để thanh lọc cơ thể và làm mới tinh thần, hy vọng một năm tràn đầy niềm vui. Gọi đến 1800 6700 để Đất Việt Tour tư vấn cho bạn những tour du lịch miền bắc phù hợp với nhu cầu của bạn.

Đất Việt Tour

Gợi ý tour du lịch giá siêu hời: 

• Tour TP.HCM | Hà Nội | Hạ Long | Ninh Bình | Tam Chúc | Sapa | Fansipan